Сусьветныя лідэры спрабуюць не дапусьціць пашырэньня канфлікту па рэгіёне, які мае ключавое значэньне для глябальных паставак энэрганосьбітаў, піша «Голас Амэрыкі».
Прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн і насьледны прынц Саудаўскай Арабіі Махамед бін Салман у тэлефоннай размове ў аўторак пагадзіліся пашырыць дыпляматычную працу «для падтрыманьня стабільнасьці ў рэгіёне і перадухіленьня разрастаньня канфлікту», паведаміў Белы дом.
Між тым пачасьціліся сьмяротныя сутыкненьні паміж ізраільскімі вайскоўцамі і палестынцамі на акупаваным Заходнім беразе ракі Ярдан, а таксама адбыліся новыя сутыкненьні паміж Ізраілем і «Хэзбалой» на ізраільска-лібанскай мяжы.
Ізраільскія вайскоўцы паведамілі, што нанесьлі ўдар па групе вадалазаў ХАМАС, якія спрабавалі трапіць у Ізраіль па моры ў раёне кібуца Зікім.
ЗША рэкамэндавалі Ізраілю ўстрымацца ад заплянаванага наземнага наступу, пакуль Вашынгтон спрабуе вызваліць больш за 200 чалавек, якія ХАМАС утрымлівае ў закладніках у сэктары Газа.
Аднак калі журналісты спыталі прэзыдэнта Джо Байдэна, ці заклікае ён Ізраіль адкласьці наземнае ўварваньне, ён адказаў: «Ізраільцяне самі прымаюць рашэньне».
Тым часам Блінкен заклікаў 15 чальцоў Рады Бясьпекі ААН дапамагчы стрымаць канфлікт ад ператварэньня ў рэгіянальную вайну.
«Чальцы гэтай рады і, у прыватнасьці, пастаянныя чальцы, нясуць асаблівую адказнасьць за перадухіленьне распаўсюджваньня гэтага канфлікту, — сказаў Блінкен, папярэдзіўшы Іран і яго марыянэтак у рэгіёне не адкрываць новыя франты ў вайне. — Я зь нецярплівасьцю чакаю працягу працы з маім калегам з Кітайскай Народнай Рэспублікі, каб зрабіць менавіта гэта, калі ён наведае Вашынгтон у канцы гэтага тыдня».
Пастаянны прадстаўнік Ірана пры ААН Амір Саід Іравані заявіў Радзе Бясьпекі ў аўторак, што дзяржсакратар Энтані Блінкен спрабаваў беспадстаўна ўскласьці на Іран віну за вайну паміж Ізраілем і ХАМАСам.
«Наша прыхільнасьць рэгіянальнаму міру і стабільнасьці застаецца непахіснай, — сказаў ён. — ЗША яшчэ больш пагоршылі канфлікт, адкрыта далучыўшыся да агрэсару за кошт ні ў чым не вінаватага палестынскага насельніцтва».
У Радзе Бясьпекі ААН ЗША і Расея прапанавалі альтэрнатыўныя пляны аказаньня гуманітарнай дапамогі палестынскаму цывільнаму насельніцтву. Вашынгтон заклікаў да паўзаў, а Расея — да гуманітарнага спыненьня агню.
Паўза звычайна лічыцца менш афіцыйнай і кароткатэрміновай мерай у параўнаньні са спыненьнем агню.
«Мы глыбока перакананыя, што галоўны сыгнал, якога цяпер ва ўсім сьвеце чакаюць ад Рады Бясьпекі — гэта патрабаваньне неадкладнага і безумоўнага спыненьня агню супрацьлеглымі бакамі», — заявіў пастаянны прадстаўнік Расеі пры ААН Васіль Нябензя.
Арабскія дзяржавы рашуча падтрымалі заклік да гуманітарнага спыненьня агню на фоне маштабных разбурэньняў будынкаў у Газе.
«Мы са шкадаваньнем адзначылі няздольнасьць Рады двойчы прыняць рэзалюцыю ці нават заклікаць да спыненьня агню, каб пакласьці канец гэтай вайне», — заявіў міністар замежных спраў Эгіпта Самэх Шукры.
Генэральны сакратар ААН Антонію Гутэрыш на мінулым тыдні заклікаў да неадкладнага гуманітарнага спыненьня агню ў сэктары Газа.
Упраўленьне ААН па каардынацыі гуманітарных пытаньняў паведаміла, што больш за трэць бальніц у Газе і амаль дзьве трэці клінік першаснай мэдыцынскай дапамогі закрыліся з прычыны пашкоджаньняў або нястачы паліва.
Агенцтва ААН па справах палестынскіх бежанцаў (БАПОР) папярэдзіла праз сацыяльную сетку Х, што яно спыніць працу ў Газе ў сераду ўвечары праз адсутнасьць паліва.
Аднак ізраільскія вайскоўцы ў аўторак пацьвердзілі, што забароняць увоз паліва, каб не дапусьціць яго захопу ХАМАС.
Вайна Ізраілю з ХАМАСам. Асноўнае
- 7 кастрычніка 2023 году Ізраіль зазнаў ракетны ўдар з боку сэктару Газа, а баевікі руху ХАМАС прарваліся на тэрыторыю краіны, забіўшы ня менш за 260 удзельнікаў музычнага фэстывалю і захапіўшы сотні закладнікаў. Некаторых людзей расстрэльвалі проста на вуліцах.
- Уварваньне з сэктару Газа адбылося ў 50-ю гадавіну пачатку вайны Суднага дня 1973 году.
- Армія абароны Ізраілю (ЦАХАЛ) у адказ на атаку пачала ваенную апэрацыю «Жалезныя мячы». Ужо 8 кастрычніка Ізраіль афіцыйна абвясьціў стан вайны.
- ХАМАС папярэдзіў, што будзе забіваць аднаго з закладнікаў кожны раз, калі ізраільскія вайскоўцы будуць бамбіць цывільныя аб’екты ў Газе.
- Іран заявіў, што не бярэ ўдзелу ў вайне, але адкрыта заявіў пра падтрымку дзеяньняў ХАМАС. Найвышэйшы ўладар Ірану аятала Алі Хамэнэі заявіў: «Мы цалуем рукі тым, хто плянаваў напад на сыянісцкі рэжым».
- Колькасьць параненых беларусаў на 10 кастрычніка 2023 году — 3 чалавекі. Стан адной з параненых жанчын цяжкі.
- 10 кастрычніка ў кібуцы Кфар Аза побач з сэктарам Газа выявілі целы дзясяткаў забітых, у тым ліку малых дзяцей.
- Міністар абароны Ізраілю Яаў Галант 11 кастрычніка заявіў, што войска пераходзіць да поўнамаштабнага наступу на сэктар Газа.
- Лібанская ўзброеная групоўка «Хэзбала» 11 кастрычніка абстраляла супрацьтанкавымі ракетамі пазыцыі ізраільскіх вайскоўцаў і заявіла, што забіла і параніла іх.
- Па стане на 17 кастрычніка вядома, што ў Ізраілі з пачатку вайны загінулі трое грамадзян Беларусі.
- Ізраіль у лістападзе 2023 году пайшоў у атаку на сэктар Газа і заявіў аб пашырэньні наземнай апэрацыі.
- 22 лістапада стала вядома, што Ізраіль і ХАМАС у Катары падпісалі пагадненьне аб замірэньні на 4 дні. Пазьней замірэньне падоўжылі, але ўжо 30 лістапада яно спынілася пасьля ракет з Газы па Ізраілі, заявілі ў ЦАХАЛ.
- За час замірэньня з палону ХАМАС было вызвалена 105 закладнікаў, а з ізраільскіх турмаў 240 палестынскіх зьняволеных.
- 6 студзеня Ізраіль заявіў пра тое, што поўнач сэктару Газа зачышчаная ад баевікоў ХАМАС.
«Хэзбала» выпусьціла ракеты па Ізраілі на наступны дзень пасьля нападу ХАМАС, у кастрычніку 2023 году. З таго часу абстрэлы на мяжы адбываюцца амаль штодня. Дзясяткі тысяч жыхароў эвакуавалі з прымежных раёнаў з абодвух бакоў.
«Хэзбала» — ваенізаваная групоўка і палітычная партыя, якая кантралюе значную частку паўднёвага Лібану. Злучаныя Штаты лічаць яе тэрарыстычнай арганізацыяй. Эўрапейскі Зьвяз унёс у свой сьпіс такіх арганізацыяў толькі яе ўзброенае крыло, але не палітычную партыю (партыя «Хэзбалы» прадстаўлена ў парлямэнце Лібану). «Хэзбала» таксама ёсьць часткаю так званай іранскай «восі супраціву» — сеткі іранскіх давераных асобаў і падтрыманых Тэгеранам групаў баевікоў, якія выступаюць супраць Ізраілю і ЗША. - Увосень 2024 году рэзка вырасла супрацьстаяньне на ізраільска-лібанскай мяжы. «Хэзбала» атакавала Ізраіль, а ў Тэль-Авіве вырашылі правесьці сэрыю авіяналётаў, каб зьнішчыць атакавальны патэнцыял «Хэзбалы».
- 23 верасьня Ізраіль распачаў першую з 2006 году наземную апэрацыю на поўдні Лібану, калі пачалася Другая лібанская вайна (Ліпеньская вайна). Апэрацыю назвалі «Стрэлы поўначы».
- 27 верасьня Ізраіль нанёс магутныя ўдары па Лібане і забіў лідэра «Хэзбалы» Хасана Насралу.
- 3 кастрычніка Армія абароны Ізраілю паведаміла пра атаку на аб’екты «Хэзбалы» ў Бэйруце.
- 15 студзеня 2025 году стала вядома пра пагадненьне пра спыненьне агню паміж Ізраілем і ХАМАС, якое павінна пачаць дзейнічаць з 19 студзеня. Ізраільскі бок выпусьціць некалькіх зьняволеных палестынскіх арабаў, а тэрарыстычная групоўка ізраільскіх закладнікаў.
Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
